Τετάρτη 4 Αυγούστου 2010

ΟΙ ΕΝΝΙΑ ΖΩΕΣ ΤΗΣ ΑΛ ΚΑΙΝΤΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ JEAN-PIERRE FILIU

Οι εννιά ζωές της αλ Κάιντα, σύμφωνα με τον Jean-Pierre FILIU:

1 – το μεγάλο έργο, από το 1988 έως το 1991, ή η υποστήριξη της αφγανικής αντίστασης στην Πεσαουάρ, στο Πακιστάν

2 – η σουδανική εξορία, από το 1991 έως το 1996


3 – οι προκλήσεις στην Αμερική, από το 1996 έως το 1998, με την επίθεση στο Ναιρόμπι


4 – η αφγανική Τζιχάντ, από το 1998 έως το 2001, δίπλα στον μουλά Ομάρ

5 – η κατάρρευση του ιερού, από το 2001 έως το 2003, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και την εισβολή στο Αφγανιστάν


6 – η καμπάνια της Αραβίας, το 2003-2004


7 – το αίμα του Ιράκ, από το 2004 έως το 2006


8 – το χαλιφάτο των σκιών, το 2006-2007, με την ανάπτυξη της νεφελώδους αλ Κάιντα από το Μαγκρέμπ έως το Πακιστάν


9 – η διαφυγή μπροστά, από το 2007, με πολλές αποτυχίες, όπως στο Ιράκ.



Γιατί είμαστε στην 9η ζωή της αλ Κάιντα και μήπως είναι αυτή η τελευταία ζωή της;

Jean-Pierre FILIU: Το θέμα της αλ Κάιντα είναι ένα θέμα «ζοφερό», που έχει επηρεάσει περισσότερο από όσο ίσως πιστεύουμε το παρελθόν, το παρόν αλλά και το μέλλον μας. Αυτό το θέμα είναι «εκρηκτικό» και κάθε λέξη είναι δίκοπο μαχαίρι. Στην Ελλάδα χρησιμοποιείτε τη φράση «επτά ψυχές», εμείς στη Γαλλία αυτό το λέμε «εννέα ζωές». Η φράση αυτή καταδεικνύει ότι η αλ Κάιντα βρίσκεται στο τέλος του κύκλου της, εξού και ότι πλέον βρισκόμαστε στην ένατη ζωή της: θέλω να τονίσω ότι έχει ήδη ζήσει 9 διαφορετικές ζωές. Και όμως, ενώ όλα τείνουν να μας δείξουν ότι πλησιάζει το τέλος της, υπάρχει κίνδυνος να υπάρξει και 10η ζωή!

Το μεγάλο παράδοξο είναι ότι αυτή η οργάνωση δημιουργήθηκε το 1988, αλλά εμφανίστηκε ευρέως στον κόσμο με το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου, ενώ μετρούσε ήδη 13 χρόνια δράσης αλλά και «4 ζωές». Και ενώ πιστέψαμε ότι η 11η Σεπτεμβρίου ήταν η αρχή της ακμής της, στην πραγματικότητα βρισκόμασταν στην αρχή του τέλους της! Από τότε φθίνει σταδιακά. Όμως, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι, παρά την παρακμή της, ενώ θα μπορούσε να είχε καταστραφεί οριστικά τον χειμώνα του 2002, αντιθέτως αναζωπυρώθηκε με την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ. Η αλ Κάιντα έχει πια επιστρέψει στο Πακιστάν, κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν. Τόσο συμβολικά μέρη της ιστορίας της, όπου η τρομοκρατική οργάνωση παλεύει σήμερα για την επιβίωσή της…

Ποιοι θεωρείτε ότι είναι οι λόγοι για αυτή την παρακμή;

Αν είμαστε σε θέση να αναλύσουμε αυτή την παρακμή, είναι διότι οι 3 βασικές δυνάμεις της αλ Κάιντα έγιναν οι 3 βασικές αδυναμίες της: Κατ' αρχάς πρόκειται για μια οργάνωση με λιγότερα από 1.000 μέλη κατά την εποχή του χτυπήματος της 11ης Σεπτεμβρίου, ενώ σήμερα διαθέτει 1.000 με 2.000 αφοσιωμένους «μαχητές», όπως τους αποκαλούν οι ίδιοι, σε όλο τον κόσμο. Αυτό είναι μεν μια δύναμη, αφού δείχνει μια προσαρμοστικότητα και κινητικότητα, αλλά δηλώνει και αδυναμία, γιατί συνδυάζεται και με διάρκεια: θα μπορούσε να τα είχε καταφέρει πολύ καλύτερα αυτό το διάστημα.

Η δεύτερη δύναμη που δείχνει και συνάμα αδυναμία είναι το ίδιο το μήνυμα της αλ Κάιντα. Είναι πολύ απλό και ηχηρό : «η Αμερική είναι η αιτία για όλα τα δεινά του Ισλάμ». Αυτό, όμως, έχει γίνει αδυναμία, γιατί πλέον η οργάνωση σκοτώνει μόνο μουσουλμάνους σε μουσουλμανικές χώρες. Προσπαθεί να προσελκύσει τους Αμερικανούς σε μουσουλμανικές χώρες που εκείνη δεν βρίσκεται. Πάρτε για παράδειγμα την απόπειρα που έγινε τα Χριστούγεννα με το αεροπλάνο στις ΗΠΑ και την πρόσφατη απόπειρα βομβιστικής επίθεσης στην Times Square. Η δύναμη γίνεται αδυναμία, γιατί το μήνυμα εμφανίζεται ψευδές και δεν είναι φιλικό προς το Ισλάμ πλέον!

Η τρίτη δύναμη που γίνεται αδυναμία είναι το Διαδίκτυο. Αυτό κάποια εποχή ήταν ένα μείζον πλεονέκτημα για την αλ Κάιντα, ενώ σήμερα, η ίδια η οργάνωση, υπάρχει πολύ περισσότερο εκεί παρά στον πραγματικό κόσμο!

Παρά την παρακμή, λοιπόν, τι θα μπορούσαμε να περιμένουμε από μια 10η ζωή της άλ Κάιντα; Πώς θα μπορούσε να μετασχηματιστεί;

Κοιτάξτε, η παρακμή που βιώνει η αλ Κάιντα την καθιστά λιγότερο λειτουργική, αφού η επιχειρησιακή της δράση μειώνεται. Δεν είναι τυχαίο ότι φέτος κάθε απόπειρα που έχει γίνει, εκτός του Πακιστάν και του Ιράκ, έχει αποτύχει. Πλέον, άλλωστε, η αλ Κάιντα δεν θα χρειαζόταν ένα «ηχηρό» χτύπημα σαν την 11η Σεπτεμβρίου- αν υπήρχαν 30 νεκροί στην απόπειρα στην Times Square ο αντίκτυπος θα ήταν ο ίδιος. Βεβαίως, αν μπορούσαν θα ξαναέκαναν τρομοκρατικό χτύπημα σαν την 11η Σεπτεμβρίου, αλλά προτεραιότητά τους είναι να βγουν από το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται σήμερα και να δημιουργήσουν μία διεθνή κρίση. Σήμερα υπάρχει κίνδυνος για μια 10η ζωή, που θα ήταν αυτό που λέω εγώ «πακιστανοποίηση». Η αλ Κάιντα θα γινόταν η αιχμή του δόρατος των μαχητών της Τζιχάντ στο Πακιστάν.

Στόχος της πλέον είναι να δημιουργήσει μια κρίση μέσα στους κόλπους των ΗΠΑ. Αν η βόμβα είχε εκραγεί στους Times Square, θα ήταν πολύ δύσκολο για τον πρόεδρο Ομπάμα να μην αντιδράσει. Κι αυτός ήταν ο στόχος αυτής της προβοκάτσιας. Ο κίνδυνος, λοιπόν, μιας 10ης ζωής είναι περιορισμένος, αλλά υπάρχει: και θα τον ονόμαζα «πακιστανική αλ Κάιντα».

Δηλαδή, θα λέγατε ότι ο μόνος στόχος της αλ Κάιντα πλέον είναι τα εσωτερικά και εξωτερικά χτυπήματα στις ΗΠΑ;


Ο στρατηγικός στόχος της αλ Κάιντα είναι να πάρει την εξουσία σε κάποια χώρα, κάπου στον μουσουλμανικό κόσμο- αυτόν τον αποκαλούν εγγύ εχθρό και είναι ο στρατηγικός εχθρός- αλλά είναι πολύ αδύναμη για να χτυπήσει τον κοντινό εχθρό η ίδια, γι’ αυτό θέλει να προσελκύσει τον μακρινό εχθρό, που είναι οι ΗΠΑ, στο έδαφος του κοντινού εχθρού, για να χτυπηθεί εκεί!

Δεν νομίζω, όμως, να έχει συμβεί κάτι τέτοιο, γιατί οι μουσουλμάνοι αντιτίθεται σε αυτό τον στόχο με πολύ κουράγιο και αποφασιστικότητα- και η αλ Κάιντα στο Ιράκ νικήθηκε από τους ίδιους τους Ιρακινούς και όχι από τους Αμερικανούς- όπως και στην Αραβία από τους Σαουδάραβες- ενώ σήμερα είναι ο ίδιος ο στρατός του Πακιστάν, οι φύλαρχοι που παλεύουν εναντίον της. Ο στόχος, λοιπόν, είναι και ο έλεγχος ενός εδάφους με βάση απολυταρχική, ολοκληρωτική, ώστε να εξάγουν την τρομοκρατία, για να δημιουργήσουν μια κρίση και να διευρύνουν το πεδίο στο οποίο δρουν.

Η κοινωνία μας είναι όντως «τρομοκρατημένη»; Ποια θεωρείτε ότι είναι πραγματικά η απάντηση της Δύσης σε αυτή την απειλή και… ποια θα έπρεπε να είναι;

Δεν νομίζω ότι η Δύση είναι τρομοκρατημένη, αλλά είναι αλήθεια ότι οι κοινωνίες μας αντέδρασαν έντονα σε αυτή την απειλή, αν και στην ουσία ο στόχος ήταν οι μουσουλμανικές κοινωνίες! Η στάση μας, όμως, όντως αρχίζει να αλλάζει. Η μεγάλη στροφή έγινε πριν από έναν χρόνο με το διάγγελμα του Μπαράκ Ομπάμα στο Κάιρο- που έθεσε τέλος στο συνολικό πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, μια και τόνισε ότι το «επίσημο» Ισλάμ μαζί με τη Δύση μάχονται από κοινού εναντίον της αλ Κάιντα.

Για την αντιμετώπισή της, εγώ προτείνω τρεις οδούς: αποπαγκοσμιοποίηση, αποτοξίνωση και αποστρατιωτικοποίηση. Αποπαγκοσμιοποίηση, ώστε να έχουμε πάντα το βλέμμα στο τοπικό σε σχέση με τις κρίσεις, γιατί έτσι μπορουμε να δούμε τις τοπικές λύσεις. Λέγοντας «αποτοξίνωση» εννοώ να μην τα αναμειγνύουμε όλα- Ισλάμ, ισλαμισμός, τζιχάντ, τρομοκρατία- αυτές οι έννοιες είναι εκ διαμέτρου διαφορετικές. Με την αποστρατιωτικοποίηση εννοώ ότι οι μέθοδοι της αλ Κάιντα δεν είναι στρατιωτικές αλλά εγκληματικού χαρακτήρα- δεν είναι μαχητές, αλλά εγκληματίες! Στη Γαλλία και στην Ισπανία δικάστηκαν ορισμένοι σε αστικά δικαστήρια και αυτή είναι η απάντηση που πρέπει να δοθεί: σταματάμε την προπαγάνδα τους που θέλουν να εμφανίζονται ως μαχητές και δείχνουμε έτσι το πραγματικό τους πρόσωπο.

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου